Benim Öğretmenim

Güntaç BENGİSU 

Andrew Harris / The Browning Version (1951)

The Browning Version, Terence Rattigan’ın oyunundan yine senaryosunu kendisinin yazdığı ve İngiliz Sineması’nın önemli yönetmenlerinden Anthony Asquith tarafından sinemaya aktarılan (filmin daha sonra birçok yeniden çevrimi yapılmıştır) başrolünde Michael Redgrave’in oynadığı, Cannes Film Festivali’nde En İyi Erkek Oyuncu ve En İyi Senaryo ödüllerinin sahibi olmuş, artık bir klasik kabul edilen filmdir.

Film, İngiliz devlet okulunda saygın bir görevde bulunan, soğuk, asosyal, otoriter, mesafeli, ciddi, çekinilen ve saygı duyulan bir Latin Klasik öğretmeninin, kariyerinin sonuna gelip geçmişiyle, kendisiyle ve etrafındakilerle yüzleşmesini ve bu son dönemdeki iç-dış hesaplaşmaları konu edinir.

Büyük Truva-Sparta savaşının çıkmasına neden olan Helen’in sadakatsizliği; Menelaos’un abisi Agememnon’un yardımıyla Helen’i, Prens Paris’ten geri alışı ve sadakatsiz eşiyle çürüttüğü ömrünün anlatıldığı yapıtın (Esilos’un Agememnon’u) Robert Browning tarafından yapılmış çevirisinden gelir oyunun ve filmin adı.

Baş karakter öğretmenimiz Andrew Harris’se yine bu kitaptaki gibi karısı tarafından yıllarca aldatılmıştır (hâlâ da aldatılmaktadır). Her şeyin farkında olan Andrew Harris, öfkesini hep içine atmış ve bu sadakatsizliğe tepkisiz kalmıştır; ama bunun sonucunda ailesine, dünyaya, sosyal çevresine gitgide daha da uzaklaşmış ve bu yalıtım yüzünden oldukça nefret dolu bir adama dönüşmüştür. (Esilos’un kitabında da Helen’in kızı Hermione, annesini ömrü boyunca, babasına karşı olan sadakatsizliği yüzünden affetmemiştir.) İşte bu son dönemde bir eğitimci olarak geçmişteki hataları ve pişmanlıklarıyla yüzleşecektir ve artık aynaya bakmak durumunda kalacaktır, çünkü artık kendisinden kaçamayacağı an gelmiştir.

Oyun, filme göre daha farklı ve karamsar bir biçimde sonlanır, filmse görece daha optimist bir finalle…

.

Vivian Bearing / Wit

Ünlü bir edebiyat profesörü olan Vivian (Emma Thompson) soğuk, mesafeli, ağır ve entelektüel bir kadındır. Hiç evlenmemiştir ve yıllardır bir ilişkisi de yoktur, anne ve babası da hayatta değildir. Dördüncü evrede yumurtalık kanseri olduğunu öğrenir. Vivian, sürekli kameraya dönüp bizimle konuşur, bize geçmişini ve bu hastane odasında yaşadıklarını anlatır. “Evre 4 yumurtalık kanseri teşhisi kondu, bunun 5. evresi yok, oradan anlayın” der. Çocukluğuna kadar giden geriye dönüşlerle, John Donne‘un içli şiirleriyle, belgesel tarzı realist anlatımıyla, içinizden çok şey koparacak bir film… 

http://www.youtube.com/watch?v=bROGmi93prk

.

François Hainaut / Noce Blanche

François, orta yaşın üzerinde, otoriter bir felsefe öğretmenidir. Derslerine sürekli devamsızlık yapan ve gizemli bir kız olan Mathilde’le ufak bir tartışma yaşar, François; ama daha sonra eve giderken, o’nu yarı-baygın halde otobüs durağında bulur ve evine kadar götürür. Mathilde, büyük bir evde anne-babasından ayrı tek başına yaşamaktadır. Eğitimiyle ilgili kendisine yardımcı olmak için başladıkları sohbette, Mathilde’in hayata karşı düşündükleri, François’i darmadağın eder. Sanki pesimist bir filozofla, bir entelektüelle konuşmaktadır. Bu 17 yaşındaki asi ve güzel kızla (gerçekte de film çekimlerinde 17 yaşında olan Vanessa Paradis) babası yaşındaki (fiziksel olarak da 3 katı olan) François arasında bir yasak aşk başlar. François, karısıyla sohbet ederken bile “henüz 17 yaşında; ama hayatın anlamsızlığını kavramış, hayatın acıları onu çepeçevre sarmış” der. Karısının sorusu gecikmez: “Aşık mısın?” François hayır dese de aşıktır; ama bu ilişki nereye kadar gidebilir?