Çizgi Ötesi : Fantastic Mr. Fox (Yaman Tilki) – 2009

Her filmiyle adından söz ettirmeyi başaran yönetmenlerden biri olan Wes Anderson, kullandığı pastel renklerle ve çekim teknikleriyle görselliğin her daim ön planda olduğu filmleriyle, izleyiciye kimin filmini izlediklerini her sahnede hatırlatıyor. Yönetmenin her filminin damakta ayrı bir tat bıraktığı doğru. Çoğu zaman da bir film izlemekten ziyade bir kitap okuyormuş, hatta bir çizgi roman okuyormuş hissine kapılıyor insan. “Stop-motion”ı da bu kadar iyi kullanan bir yönetmenin, bir animasyona el atması ve bu işten de alnının akıyla çıkması hiç de şaşırtıcı değil.

Yaman Tilki, hayvanların dünyasına ait hikâye. Bu dünyada, her ne kadar vahşi olsalar ve zaman zaman bu taraflarını ortaya çıkarsalar da aile kuran, okula giden, krediyle ev sahibi olan, meslek sahibi hayvanlar var. Baş kahramanımız Mr. Fox, etraftaki çiftliklere girerek hırsızlık yapan, dahası bundan keyif alan bir tilkidir. Bunun için bir de savunması vardır: O bir tilkidir ve doğasında bu vardır.

Mr. Fox, eşinin hamile olduğunu öğrendikten sonra iş değiştirir. Bir gazetede köşe yazarı olur. Oğlu ve eşi Mrs. Fox ile bir inde yaşar. Ama bu kez de yaşadığı yeri beğenmez. Bir inde değil de bir tepecikte yer alan ağaç kovuğuna taşınmak ister. Hâlbuki Mrs. Fox’un dediği gibi, tilkilerin inde yaşamalarının bir nedeni vardır. Yeni evleri, yakındaki üç adet kümes hayvanları çiftliğine komşudur. Filmin içinde şarkısını defalarca duyarız bu çifliklerin ve sahiplerinin:

Boggis, Bunce ve Bean,
Biri şişman, biri kısa, biri sıska
Bu korkunç sahtekârlar görünseler de farklı
Yoktur aslında birbirlerinden farkı

Can çıkar huy çıkmaz hesabı, Mr. Fox gizli saklı “eski işi”ne geri döner. Çiftlik sahipleri, sorumlunun kim olduğunu öğrenince Mr. Fox‘a savaş açarlar. Ancak bu durum sadece Fox ve ailesiyle kalmaz, bir anda gözünü hırs bürümüş insanoğlu, toprak altında yaşayan tüm canlıların yaşamlarını mahveder. Eski düzenlerine yeniden kavuşmak isteyen canlılar, bir araya gelip insanlarla mücadele ederek bir sonuca ulaşmaya çalışırlar.

Ana hikâyenin yanında, ergenliğini yaşayan, babasının takdirini kazanmak için çabalayan, ama sadece komik olabilen Ash ile atletik, yetenekli, akıllı kuzeni Kristofferson arasında da bir mücadele sürer. Melankoli havasındaki filme, bu iki gencin tavırlar muzip bir hava katmıştır.

Wes Anderson sinemasına ait tüm özellikleri görmemiz mümkün Yaman Tilki’de. Pastel renkler, özellikle sarı-kahverengi tonları yoğun olarak kullanılmıştır. Yeşil ya da maviye rastlamak pek mümkün değildir. Sadece Kristofferson’ın kıyafetleri mavidir, bu da onun yabancı, misafir olduğunu vurgulamak içindir. Bunun dışındaki renkler, bir sonbahar filmi izlediğimiz intibaını uyandırmaktadır. Stop-motion çekilen film için toplam 535 kukla yapılmış ve film, yaklaşık 56 bin shot’ın birleştirilmesiyle oluşturulmuş.

Yaman Tilki, daha önce “Charlie’nin Çikolata Fabrikası” kitabının uyarlamasını izlediğimiz, çocuk edebiyatının başarılı isimlerinden olan Galli yazar Roald Dahl‘ın kitabından sinemaya aktarılmış. Kitabın bir diğer özelliği de Wes Anderson‘ın sahip olduğu ilk kitap olması.

Altın Küre ve Oscar‘a “En İyi Animasyon” dalında aday olan Fanstastic Mr. Fox, animasyon severlerin izleyince pişman olmayacakları bir yapım.