07.09.2017

Yönetmen Koltuğu: Dario Argento

Sinir Bozucu Bir Çekicilik

Giallo filmleri denilince ilk akla gelen yönetmen kuşkusuz Dario Argento’dur. İtalyan suç filmlerinin, hatta daha öncesinde romanlarının, alt türü gibi kabul edilen ve grotesk bir tavırla alabildiğine şiddet içeren B filmlerine Giallo denmektedir. Farklı anlamlandırmalar da elbette gelebilir. B film kategorisinden alıp, bu tür filmlere kimlik kazandıran Argento, sinemasında  referans noktası olarak da Mario Bava ve Lucio Fulci gibi ustaları almıştır. Tabii Argento’yu sadece Giallo ile sınırlandırmamak lazım. Korku türüne verdiği katkılar, açtığı yollar ve etkilediği yönetmenler sinemayı sinema yapan unsurlar arasında da yerini alır. Özellikle de renk ve ışık kullanımı açısından Argento sineması bir ders niteliği taşır. Argento filmleri çoğu zaman türün fanatiklerini bile şaşırtır. Zira, bu filmlerin türe kattığı bakış açısı ve ters yüz edişi karşısında çaresiz kalır ve sadece perdeye/ekrana kilitleniriz.

Argento’nun senarist olarak da sinemaya ve bazı türlere müthiş katkı verdiğini belirtmek gerek. Bunların en önemlisiyse western türünün bana göre en iyi ve en önemli yapıtı olan Once Upon a Time in the West filmidir. Leone ve Donati’ye, Bertolucci ve Argento eşlik etmiştir. Haliyle ortaya da muhteşem bir senaryo çıkmıştır. Özellikle anlatı olarak Argento’nun katkısı filme epey güç kazandırmıştır. Yani Argento, gelmiş geçmiş en iyi filmlerden birinin oluşumunda da rol almıştır. Senaristlik katkısı bu filmle de sınırlı değil elbette. Argento tamamen kendi filmlerine geçmeden ve kendi senaryolarını da yazmaya başlamadan evvel  western külliyatına senarist olarak önemli katkılarda bulunmuş bir isim. Mizahi gücünü kendi  korkularına pek fazla bulaştırmayan Argento, bu hakkını western filmlerinde kullanmaya karar vermiş, çok da iyi yapmış. Bazı erotik filmlerin senaryolarında da imzası olan Argento, Un Esercitodi 5 Uomini, Un Corde… Un Colt…, Commandos, Oggi a Me… Domani a Te… gibi filmlerde senarist olarak katkı vermiştir.

Korkuyu İliklerine Kadar Hissettiren Bir Yönetmen

Biz Argento’nun korku sinemasına dönelim… Bava’dan çok etkilenen usta, üzerine koyarak ve kendine has bir tarz oluşturarak yoluna devam eder. Mesela, bir filmden birkaç, hatta tek bir sahne gördüğümüzde hemen Argento filmi olduğunu anlayabiliyoruz. Estetik açıdan kusursuz bir sinema yapan Argento, aynı zamanda mükemmeliyetçi bir yönetmendir. Kadrajları ve renkleri ahenkle dans eder. Biçimsel anlamda kendisiyle baş edebilecek bir yönetmen korku külliyatında zor bulunur.

Özenle kotarılmış ve sanat yönetmenliği harikası olan atmosfer muhteşem, set ve dekorlar etkileyicidir. Kurgu ve geçişler öylesine uyumludur ki gerçekliği en fantastik filminde bile hisseder, sinirlerimizin kontrolünü kaybederiz. Argento filmleri eşsiz bir keyif, rahatsız edici güzellikte bir deneyimdir. Atmosferin güzelliği ve inandırıcılığı bizi hapseder ve korkmak kelimesini iliklerimize kadar yaşarız. Açılar öyle dehşettir ki kendimizi hikâyenin içinde bulamamak gibi bir şansımız yoktur. Kısacası; Argento filmi izlerken hem sinemanın büyüsünü hem de korkuyu en net haliyle hissederiz.